Kliknij, aby dodać stronę do ulubionych
strona główna cmentarze warto wiedzieć księga gości napisz do nas
MIECHÓW

Cmentarz żydowski w Miechowie został założony w 1882 r., na działce znajdującej się pomiędzy obecnymi ul. Powstańców 1863 roku i ul. Pęckowskiego. Z czasem na jego skraju wzniesiono dom przedpogrzebowy, w którym dokonywano rytualnej ablucji zwłok i który służył jako mieszkanie dozorcy cmentarza.

Podczas drugiej wojny światowej na polecenie Niemców wyrwano płyty nagrobne i wykorzystano je do utwardzania dróg. W procesie dewastacji udział brali także niektórzy mieszkańcy Miechowa. Jan Żebrak w swojej książce Wspomnienia z czasów zaprzeszłych i przeszłych napisał: "Jeszcze na początku wojny różni przywozili duże płyty kamienne z wykutymi jakimiś rowkami, podobno żydowskimi napisami. Płyty były bardzo przydatne. Zwłaszcza w miejscach błotnistych. Na podwórzu pełno takich miejsc. Taki kamień można położyć przy studni. - "Bardzo przydaje się ta płyta, ładnie jest przy studni i nie robi się błoto. A rowki w płycie jakby zrobione przeciw ślizganiu" - chwalił zaradność swego ojca kolega. Inny chwalił się, że płyty dobrze się sprawują na brzegu gnojowiska". Po wyzwoleniu nieliczni już miechowscy Żydzi przenieśli część odzyskanych macew na cmentarz. Dziś na terenie cmentarza zachował się tylko fragment jednego z nagrobków. Przetrwał również budynek domu przedpogrzebowego.

Miechów - cmentarz żydowski Miechów - mogiła na cmentarzu żydowskim\ Miechów - kirkut Miechów - fragment nagrobka na cmentarzu żydowskim
foto: Małgorzata Płoszaj foto: Małgorzata Płoszaj foto: Małgorzata Płoszaj foto: Małgorzata Płoszaj
Na cmentarzu znajduje się ogrodzona zbiorowa mogiła Żydów, zgładzonych po likwidacji miechowskiego getta. Jerzy Mrożkiewicz w swym opracowaniu zatytułowanym Cmentarz parafialny w Miechowie, w części poświęconej cmentarzowi żydowskiemu, przytacza relację Józefa Wlazły, zmuszonego przez Niemców do pogrzebania zwłok: " Zaprowadzili mnie z kilkoma innymi mieszkańcami miasta na teren getta, na posesję Bochnera. Na ziemi leżały zastrzelone osoby: trzy albo cztery kobiety (Rachela Strosberg i jej córki), Gruszka - elektryk, którego znałem osobiście; ogrodnik, który pracował u szefa gestapo Ritingera; rzemieślnicy, którzy wykonywali usługi dla Niemców; policjanci żydowscy, którzy zostali w Miechowie po wywiezieniu Żydów do obozów zagłady. Naszym zadaniem było przenieść ich na podwody (wozy konne) i zawieźć ich na kirkut. Tam złożyliśmy zwłoki w zbiorowej mogile". Potomkowie zamordowanych wznieśli w tym miejscu pomnik, na którym umieszczono napis: "Tu spoczywa około 35 ofiar żydowskich, którzy zostali zamordowani przez zbirów hitlerowskich dnia 23 XI 1942 r., m. innymi Rachela Strosberg, córki Lola i Dora z Brzeska Nowego. 14 kislew 703". Obok, na kamiennym bloku o nieregularnych kształtach, wyryto Gwiazdę Dawida, hebrajski skrót zwrotu "Tu pochowani" , nazwiska ofiar z rodziny Strosberg oraz hebrajskie litery TNCBH, będące abrewiaturą tradycyjnej formuły: "Niech dusza jego/jej będzie związana w wieniec życia wiecznego".
Miechów - fragment nagrobka na cmentarzu żydowskim Miechów - fragment nagrobka na cmentarzu żydowskim Miechów - fragment nagrobka na cmentarzu żydowskim Miechów - fragment nagrobka na cmentarzu żydowskim
foto: Mirosław Pogoń foto: Mirosław Pogoń foto: Mirosław Pogoń foto: Mirosław Pogoń

W 2016 r. Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego we współpracy ESJF Gemeinnützige Gesellschaft zur Erhaltung und zum Schutz jüdischer Friedhöfe in Europa, dzięki funduszom przekazanym przez rząd Niemiec, ogrodziła cmentarz. Przy wejściu umieszczono tablice pamiątkowe, ufundowane przez Aarona Sultanika. Uroczyste zakończenie prac odbyło się 19 października 2016 roku.

tekst: K. Bielawski
Bibliografia: J . Mrożkiewicz, Cmentarz parafialny w Miechowie, Kraków 2007.
J. Żebrak, Wspomnienia z czasów zaprzeszłych i przeszłych, Kraków 2007.
Księga Pamięci Miechowa
Polecamy opracowanie M. Pogonia, Zarys dziejów Żydów miechowskich na tle regionu.
zdjęcia: Małgorzata Płoszaj
Kliknij tu, by obejrzeć film video nakręcony na tym cmentarzu

Poszukujemy wszelkich informacji o Żydach z Miechowa i ich cmentarzu.
Czekamy też na relacje osób, które pamiętają ten cmentarz z okresu przed II wojną światową.

Teksty i zdjęcia są chronione prawem autorskim.
Wykorzystanie materiałów możliwe wyłącznie po uzyskaniu pisemnej zgody Redakcji.

strona główna cmentarze warto wiedzieć księga gości napisz do nas