Kliknij, aby dodać stronę do ulubionych
strona główna cmentarze warto wiedzieć księga gości napisz do nas
ŻOŁYNIA
Dział o cmentarzu w Żołyni powstał
dzięki wsparciu udzielonemu przez
San Francisco Bay Area
Jewish Genealogical Society

Cmentarz żydowski w Żołyni został założony prawdopodobnie w początkach XIX w., w zachodniej części miejscowości, w pobliżu obecnej ul. Mickiewicza. Cmentarz zajmuje działkę geodezyjną nr 6242, na planie trapezu, o powierzchni 6443 m kw.

Wiadomo, że na początku XX w. cmentarz posiadał drewniane ogrodzenie, z czasem częściowo zastąpione murem, przy bramie znajdował się budynek domu przedpogrzebowego.

Podczas II wojny światowej na polecenie Niemców rozebrano ogrodzenie i wywieziono większość nagrobków, które wykorzystano do umacniania dróg, między innymi ul. Raki. W czerwcu 1943 r. na cmentarzu rozstrzelano i pogrzebano grupę Polaków - już po zakończeniu wojny ich ciała ekshumowano i przeniesiono na cmentarz katolicki.

Częściowy spis macew na podstawie fotografii
Partial list of matzevot

Lp

Imię
hebrajskie

Imię ojca

Nazwisko

Data zgonu
(gregoriańska/hebrjska)

Informacje dodatkowe

No

Hebrew Name

Father

Name

Date of death
(Gregorian/Hebrew)

Additional info

1

Roza Mosze     7 elul [...]  

2

Naftali Herc Cwi Dawid   13.01.1911 13 tewet 5671 kobieta

3

Ester Mosze   18.11.1930 27 cheszwan 5691  

4

Eleazar Arie Lipa     ha-Lewi, zięć Arie Lipy

5

Gołda Jakow   12.09.1910 8 elul 5670  

6

Chaja Aszer Lemel Stempel 01.04.1919 1 nisan 5679  

7

Cwi Awraham Icchak [...]agier 07.09.1917 20 elul 5677 Lesser Hersch [...]agier

8

Awraham Dawid Szmuel   11.11.1918 7 kislew 5679  

9

Bejla Menachem Mendel   01.04.1929 20 adar II 5689  

10

Sabina   Waldman listopad 1939  

nagrobek
symboliczny

11   Natan        
12 Malka Chana Jona   19.11.1912 9 kislew 5673  
13 Jechet Elimelech   04.09.1916 6 elul 5676  

Proces dewastacji trwał też w czasach PRL - z korespondencji przechowywanej w Żydowskim Instytucie Historycznym w Warszawie wynika, że macewy w okresie powojennym użyto jako podkłady pod jedną z dróg. Marek Gosztyła i Michał Proksa w swej książce Kirkuty Podkarpacia wzmiankują też fakt traktowania cmentarza jako dzikiego wysypiska śmieci. W 1952 r. uczniowie miejscowego Liceum Ogólnokształcącego zasadzili na cmentarzu drzewa, a w 1966 r. oficjalnie przejęli cmentarz pod swoją opiekę.

Istotne zmiany nastąpiły w latach 90-tych, kiedy to z inicjatywy Józefa Waldmana cmentarz został ogrodzony i uporządkowany. Przy wejściu na betonowych cokołach ustawiono około 20 odzyskanych macew lub ich fragmentów. Najstarszy zidentyfikowany nagrobek pochodzi z 1910 r. i upamiętnia Gołdę córkę Jakowa. Odsłonięto również stylizowany na macewę pomnik, na którym wyryto Gwiazdę Dawida oraz napis: "Ku wiecznej pamięci matce Sabinie Waldman, zm. w listopadzie 1939 r. i wszystkim tu pochowanym. Ufundował Józef Waldman. 1991".

Wejście na cmentarz jest możliwe przez niezamkniętą furtkę.

tekst: K. Bielawski
Kliknij poniższe linki, by obejrzeć film video nakręcone na tym cmentarzu
FILM 1 * FILM 2
Polecamy odwiedzenie stron:
www.sztetl.org.pl
www.shabbat-goy.com
"Zolynia-Zhalin" - Encyclopedia of
JewishCommunities in Poland

Żołynia Memorial Site

nagrobek na cmentarzu żydowskim w Żołyni nagrobek na cmentarzu żydowskim w Żołyni nagrobek na cmentarzu żydowskim w Żołyni nagrobek na cmentarzu żydowskim w Żołyni
zdjęcia: Błażej Burkacki
cmentarz żydowski w Żołyni Żołynia - żydowski cmentarz Żołynia - zniszczona macewa nagrobek na cmentarzu żydowskim w Żołyni
zdjęcia: Małgorzata Płoszaj
Poszukujemy wszelkich informacji o tym cmentarzu: jego historii, wyglądzie przed wojną i po jej zakończeniu, procesie dewastacji, nagrobkach znajdujących się poza cmentarzem.
Korespondentom gwarantujemy dyskrecję.
Teksty i zdjęcia są chronione prawem autorskim.
Wykorzystanie materiałów możliwe wyłącznie po uzyskaniu pisemnej zgody Redakcji.
strona główna cmentarze warto wiedzieć księga gości napisz do nas